Moderatörlüğünü Mali Müşavir Rasime Fedakar’ın yaptığı ‘Sözün Özü’ programının ilk konuğu Türkiye Görme Engelliler Derneği Başkanı Mesut Yurt oldu. Moderatör Fedakar’ın sorularını yanıtlayan Yurt şunları söyledi:
“Bilindiği üzere engelli bireylerin yıl içerisinde bir çok günleri var. Bunlardan bir tanesi Ocak ayında düzenlemiş olduğumuz Beyaz Baston haftası. 16 Mayıs Türkiye’de Engelliler haftası olarak kutlanıyor, 3 Aralık Dünya Engelliler günü olarak belirlediğimiz günler var. Bu günlerde amacımız bizim de var olduğumuzu, bizim de bu toplum içerisinde bir birey olarak yaşamımızı devam ettirebilmemizi ortaya koymak adına haklarımızı ve görevlerimizi bir şekilde topluma anlatmak adına bu günleri değerlendirmek istiyoruz. Sorunlarımızı tartışıp çözüm üretme adına yerel yöneticilere, topluma ve vatandaşlarımıza ‘bizde buradayız, biz de vatandaşlarla birlikteyiz’ anlamında bu günler bizim için çok önemli.”
BİZİM GÖZÜMÜZ BASTON
Akıllı baston çalışmalarıyla artık engellilerin baş hizasındaki engelleri de tanıyabileceklerini ifade eden Yurt sözlerini şöyle sürdürdü: “Bilindiği gibi üzere bizim gözümüz baston. Bununla biz engelleri tanıyıp, engellere çarpmadan bir yerden bir başka yere kendimiz rahatlıkla gidebiliyoruz. Bu bir metal baston. Tabii ki artık yavaş yavaş geliştirilmeye de başlandı. Beyaz baston sadece bizim zemindeki engellerimizi fark etmemizi sağlıyor. Ancak bunlara sensörlerde konarak baş hizamızdaki engellerimizi de tanımamızın üzerine çalışmalar yapılıyor. Ve bu konuda akıllı baston dediğimiz çalışmalar yürütülmeye başlandı.”
ARAÇ KULLANIMINDA CİDDİ SORUNLAR VAR
“Görme engelli kendisini yetiştirebilirse yapamayacağı bir şey söz konusu değil. Sadece araç kullanma konusunda halen ciddi bir sorunlar var. Onlarda çevre yollar otonom sürüşüne uygun hale gelirse o sorunda çözülmüş olacak.” diyen Yurt sözlerini şöyle sürdürdü:
“Doğuştan görme engelli bir öğretmenim. 1997 yılında göreve başladım. 97 yılında göreve başladığımda o zaman biraz önce söylediğimiz teknolojik araçların hiçbirisi mevcut değildi. 2002 yılından sonra gerçekten engellilik alanında bir çok gelişme yaşandı. Haklarımız konusunda da, teknolojik araç-gereçlerin gelişmesiyle birlikte birçok erişilemez dediğimiz alanlara bizlerde erişmeye başladık.”
KAMUDA 73 BİN ENGELLİ BİREY İSTİHDAM EDİLDİ
2002 yılından sonra engelli hakları konusunda bir çok iyileştirme yapıldığını ifade eden Yurt şunları söyledi: “2002 yılından sonra istihdamdan eğitime, sosyalleşmeden çevre düzenlemelerine varan komplike bir çalışma yürütüldü. 2005 yılında engelli yasası çıkarılarak bunlar bir belgeye dayandırıldı. Engelli hakları bir kanunla çerçeve altına alındı. Daha sonra Anayasamızda engellilere ve kadınlara tanınan pozitif ayrımcılıklar ortaya konuldu. Bunlarda tabi ki engellilerin işlerini kolaylaştırdı. 2002 de kamuda çalışan engelli sayısı 5 binlere ancak varmışken, günümüzde şu an 73 bin engelli bireyimiz kamuda istihdam edilmiş durumda. Eğitim sürecine dahil olan engellilerimize baktığımızda 10-15 kat daha fazla eğitim sürecine dahil olan engelli bireyimiz söz konusu.”
GÜNÜMÜZDE ENGELLİLERLE İLGİLİ TOPLUMDA BİRAZ SIKINTI VAR
“Eğer siz engelliye önüne bir engel koymazsanız engelli bir engelli bir birey olarak kendisini hissetmiyor.” diyen Yurt sözlerinin devamında şunları söyledi: “Siz kurumunuzu erişebilir hale getirmişseniz kurumunuzu, bahçenizi, çevrenizi, kaldırımlarınızı o zaman engelli bireyin önüne engel olmadığı sürece her tür işi, akademik kariyere ulaşabileceğine açıkçası biz çok inanıyoruz. Ki örnek zaten örnek olan kimselerde var çevremizde. Üniversiteyi bitirmiş avukat, öğretmen olmuş, siyasete atılmış oralarda çok başarılı, engelli bireylerimiz mevcutlar. Zaten bizim dinimizde bunu gerektiriyor. Peygamber efendimizin Mekke’nin dışına çıktığında yerine genelde engelli bireylerden birini bırakır o şekilde gider. Ama günümüzde maalesef engellilere toplumda biraz sıkıntı var. Toplumun açıkçası bir çok kesimi oralarda bizleri görmek istemiyorlar. Koltuklarını açıkçası kaptırmak istemiyorlar.” ifadelerini kullandı.
Mesut Yurt’la yapılan yapılan ile röportajın ilk bölümünü https://youtu.be/L9h3QFleFic adresinden izleyebilirsiniz.