Afyon Kocatepe Üniversitesi (AKÜ), Türk Ocakları Afyon Şubesi, AKÜ Çağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Bölümü, AKÜ Genç Hukukçular Kulübü ve AKÜ Edebiyat Topluluğu tarafından “Uluslararası Hukuk Bağlamında Doğu Türkistan ve Soykırım” başlıklı konferans düzenlendi.
AKÜ Fen Edebiyat Fakültesi Çağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Bölüm Başkanı Prof. Dr. Cüneyt Akın yaptığı selamlama konuşmasında soykırımlara karşı uyanık olunması gerektiğini ve soykırımlara karşı mücadele edilmesi gerektiğini söyledi. Akın, soykırımları gündeme getirmenin ve unutturmamanın da önemine değindi. Açış konuşmasının ardından Ankara Üniversitesi Dil Tarih ve Coğrafya Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Erkin Emet, Doğu Türkistan’da yaşanan baskı ve soykırımın tarihini anlattı. Doğu Türkistan için yapılabilecekler ve Doğu Türkistan’ın hukuki statüsü hakkında bilgi veren Prof. Dr. Emet, “Doğu Türkistan sorunu 70 yıldır Türkiye’de anlatılıyor. Bu konuda son yıllarda batı dünyasında çalışmalar var. Türkiye’de de biz bunu yapmaya çalışıyoruz. Gerek Doğu Türkistan’la gerekse Çin’le ilgili olsun, Türkiye’de bilgi kirliliği var. Çinlilerin bir algı operasyonu var. Türkiye’de çok büyük bir lobi çalışmaları var. Bu insanlık trajedisini başka yönlere çekerek ört pas etme çabaları var” diye konuştu.
“Bu soykırım artık çözülmesi gereken bir mesele”
Doğu Türkistan’da ciddi bir soykırım olduğunu vurgulayan Emet, “Dünyada on binlerce bizim gibi soykırıma uğrayan mazlum topluluklar var. Bunların içinde Doğu Türkistan sorununu hem Birleşmiş Milletlerde hem dünya ülkelerinde ikili ilişkilerde gündeme gelmesi, bu soykırımın artık çözülmesi gereken mesele olarak ortaya atılması da bir açıdan bizi sevindiriyor. Bu soykırım eskiden de vardı” dedi. Emet, “Doğu Türkistan’daki Türklerden Uygur diye bahsediyoruz ama aslında Doğu Türkistan’ın nüfusunun çoğu Uygur. Ciddi rakamda Kazak Türkleri, Kırgızlar, Tatarlar ve Özbekler de var. Eski Türk yurdu yani. Doğu Türkistan hem İslamiyet öncesi, hem de İslamiyet sonrası Türk toprağı” ifadelerini kullandı.
“Her Uygur Türkünün acı hikayeleri var”
Doğu Türkistan’da her 10 yılda bir büyük katliamlar yapıldığını söyleyen Emet, milli şuurun gelişmesinin önemine değinerek şöyle konuştu:
“Baskı arttıkça bölgede şuur da artıyor. Çin’i korkutan da bu zaten. Bugün Türk dünyasının problemi milli şuur eksikliği. Herhangi bir Türk’ün ayağına iğne battığı zaman benim yüreğim sızlamıyorsa biz millet değilizdir. Bir millet olamamışız demektir. Dolayısıyla Uygurlar sürekli bir baskı altında olduğu için kendi kültürüne ve kimliğine bir sahiplenme refleksi var. Ben dinimi veya dilimi kaybetsem yok olacağım diyor. Dolayısıyla yediden yetmişe baskıdan kaynaklanan şuurlanma var. Bu baskılara rağmen acı çok büyük. Her Uygur’un acı hikayeleri var. Son yıllarda bize ilgi var ama yeterli değil.”
Konferans Prof. Dr. Erkin Emet’in, AKÜ Fen Edebiyat Fakültesi Çağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Bölüm Başkanı Prof. Dr. Cüneyt Akın’a kitap hediye etmesiyle son buldu.