Belediyelerin su hakkında görev ve yetkileri nelerdir?

Kamu Yönetim Uzmanı ve Kamu Muhasebe Yetkilisi Süleyman Güneş yeni bir yazı kaleme aldı. Güneş bu yazısında Belediyelerin su hakkında görev ve yetkilerini kaleme aldı. Güneş’in son yazısı şöyle:

Abone Ol

Bilim insanları Dünya'daki hayatın suda başladığını düşünmektedir. Suyun  insan için neden bu kadar önemlidir denildiğinde vücudun mineral ihtiyacını karşılayan su, sindirime yardımcı olur, kabızlık için faydalıdır, ödem atar, kilo verilmesine yardım eder, cildi besler, zihinsel sağlık için faydalıdır ve kas fonksiyonlarını iyileştirebilir. Su renksiz, kokusuz, tatsız ve saydam bir sıvıdır. Suyun içinde çözünmüş bulunan gazlardan ve tuzlardan ileri gelir. Su renksiz, kalın tabakalar halindeyken mavimtırak renktedir. Su genleşir, dolayısıyla suyun özgül ağırlığı azalır.

Su ile ilgili olarak eski Türkçede suv, sub zamanla su sözcüğüne dönüşmüştür, tüm Türk dilleriyle hemen hemen aynıdır.  Azerice; su   Kazakça; sw    Kırgızca; suu    Özbekçe; suv   Türkmence; suw    Uygurca; su olarak söylenmektedir.

Su Kanununa bakıldığında su kaynakları hukuku (bazı yargı bölgelerinde, "su kanunu" olarak kısaltılmıştır), suyun bir kaynak olarak mülkiyeti, kontrolü ve kullanımı ile ilgilenen hukuk dalıdır. Eşya hukuku ile en yakından ilgilidir ve su kalitesini yöneten kanunlardan farklıdır.

Su kesintisi hangi bakanlık olarak Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı yapabilir.

Belediye su İşleri hangi bakanlığa bağlı olarak çalışır. Merkezde ise; Etüt Plân, Proje İnşaat, İşletme, İdarî İşler Daire Reislikleri ile Makine, Barajlar, Amenajman Müdürlükleri, Malzeme, Neşriyat, Hukuk İşleri ve Teknik Müşavere Kurulu gibi birimler kurulmuştur. 15 Temmuz 2018 tarihinden itibaren Tarım ve Orman Bakanlığı'na bağlı olarak hizmetlerini yürütmektedir.

Belediyeler ücretsiz su verebilir mi denildiğinde, belediye ve bağlı idareler, meclis kararıyla mabetlere, eğitim kurumlarına, yurtlara, okul pansiyonlarına, hastanelere ve cem evlerine indirimli bedelle ya da ücretsiz olarak içme ve kullanma suyu verebilirler.

Belediyeler  su işleri ne yapar diye baktığımızda, arıtma İçin gerekli olan kimyasalların teminini sağlar, Arıtılan Suyun şehir şebekesine gönderilmesini sağlar, Görev ve sorumluluk kapsamındaki tüm alanların bakım, onarım, yenileme işlerini organize eder ve yaptırır. Müdürlük alanları için gerekli üretim tasarımları ve çalışma planlaması yapar.

Belediyeler suyu kesebilir mi ve su kesmek yasal mıdır denildiğinde; Çevre ve Şehircilik Bakanlığının "korona virüs önlemleri" genelgesine göre belediyeler, hiçbir gerekçeyle abonelere yönelik su kesintisi uygulamayacak denilmişti.

Ancak hukuki yaptırımlar: kiracının elektrik ve suyu kesmek, Türk hukuk sisteminde yasal bir işlem olarak kabul edilmemektedir. Bu tür bir davranış, “haksız eylem” olarak nitelendirilebilir ve kiracı tarafından dava açılmasına sebep olabilir.

Kanunen su kesilir mi, Kanun maddeleri incelendiğinde yönetici veya yönetim kuruluna ya da kat malikleri genel kuruluna ortak kullanılan şeylerden yoksun bırakma, ortak abonelikteki suyu ya da elektriği kesme, ısınma sistemini kapatma gibi bir yetki kesinlikle tanınmamıştır.

Sular  kaç gün kesilebilir ancak abonelerin borçlarını süresi içerisinde ödemeyen abonelere 7 gün zarfında borçlarını ödemelerini bildiren ihbarname verilir. 7 günün sonunda borcunu ödemeyenlerin suyu kapatılır ve borcu yasal takibe alınarak tahsil edilir.

Su borcundan dolayı su kesilir mi bu konuda su borcunu süresi içinde ödemeyen abonelerin suyu kesilir, borcu ödedikten sonra kapama ve açma ücreti alınarak açılır. Süresi içinde yatırılmayan su bedeli gecikme zammı uygulanarak alınır.

Belediyelerce kaçak su yakalanınca ne olur, kaçak su kullanımı, Türk Ceza Kanunu'nda karşılıksız yararlanma suçu olarak düzenlenmiştir. Bu suçu işleyen kişiler hakkında, mahkemeler tarafından hapis, adli para cezası vb. cezalar uygulanmaktadır

Vatandaş olarak su kullanımı hakkı vardır. Hayatımızı idame ettirebilmemiz için en önemli besin kaynağımız olan su, dolaşım ve sindirim sistemlerinin çalışmasında temel unsur olduğu gibi, vücudumuzdan artık ve zehirli maddelerin atılmasında da mühim bir vazifeyi yerine getirir. Su hayattır. İnsan organizmasının önemli bir kısmı sudan meydana gelir.

Su Hakkı, vazgeçilmez bir yaşam hakkıdır Su Hakkı, vazgeçilmez bir yaşam hakkıdır ve bütün canlıların suya erişim hakkının dokunulmaz bir evrensel hak sayılması yönünde çalışmalar devam etmektedir. Herkesin kişisel ve ev içi kullanımları için yeterli, güvenli, kabul edilebilir, erişilebilir ve bedeli ödenebilir suya sahip olma hakkını öngörmektedir. Su, insan yaşamının sürmesi için zorunlu unsurlardan biridir. Yaşam hakkının ayrılmaz bir parçası olduğu için ayrı bir insan hakkı olarak kabul edilmelidir. Su hakkının uluslararası insan hakları hukukunda yer bulması ile mevcut insan hakları güvenceye alınacaktır. Bu hak, diğer insan haklarının sağlanmasının ön koşuludur; yeterli ve güvenilir suya erişim sağlanmadıkça diğer birçok insan hakkı ihlal edilmiş olacaktır. Su, herhangi bir ihtiyaç maddesi değil yaşamın ayrılmaz bir parçası ve temel bir insan hakkıdır ve tüm canlıların ortak varlığıdır. Gölleri, nehirleri, denizleri, yeraltı sularını ve sulak alanları korumak bugün ve gelecek nesillerin fiziki olarak suya erişimi için zorunludur. Su varlıklarını tüketen, kirleten tüm projelere son verilmelidir. Su varlıkları ve ormanlık alanlar mutlak koruma altına alınmalıdır. Ticari bir meta olarak alınıp satılmamalı, tıpkı hava gibi tabiatın bir parçası kabul edilmeli, korunarak tüm insanlara sunulmalıdır. Su hakkı kapsamında; herkes için sağlanan su, ev içi ve kişisel kullanım için yeterli, düzenli ve sürekli olmalı, kişisel ve evsel kullanım için gerekli olan su güvenilir olmalı, insan sağlığını tehdit edecek mikro organizmalar, kimyasal maddeler ve radyo aktif atıklar içermemelidir. Su, herkes için kabul edilebilir bir renkte, tatta ve kokuda olmalıdır. Suyla ilgili faaliyet ve hizmetler herkes için ayrımcılık yapılmadan erişilebilir olmalı; kişiler, su konusunda ayrımcılığa uğramamalı, ekonomik ve fiziki olarak suya erişimin önünde engel konulmamalıdır.

Belediyeler su konusundaki görevlerini yerine getirirken nasıl bir yönetim modeli uygulamaktadırlar denildiğinde, 1980 öncesi uygulamalarda, il merkezi tanımının sınırlı oluşu, kanalizasyon işlerinin su temini işlerinden ayrı olarak yürütülmesi, sular idaresinin; belediyeye bağlı bir kuruluş olması, mali özerkliğe sahip olmaması, gelirlerinin belediyelere aktarılabilmesi, doğrudan borçlanma yetkisinin olmayışı, tarife belirleme yetkisinin mülki amir onayına bağlı olması, kar amacının olmaması, işi bizzat yerine getirme zorunluluğu olması, su kaynakları konusunda şehrin dışına çıkma gereksinmesi vb. nedenlerden dolayı, sular idaresi tipi yönetim geçerliliğini yitirmeye başlamış ve dünya bankası kredisinin de etkisiyle İSKİ tipi kurumlaşma gündeme gelmiştir  Su ve kanalizasyon hizmetlerinde 2560 sayılı İstanbul Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun ile 1981 yılında yeni bir dönem başlamış ve İstanbul Büyükşehir Belediyesinin su ve kanalizasyon hizmetlerini yürütmek ve bu amaçla gereken her türlü tesisi kurmak, kurulu olanları devralmak ve bir elden işletmek üzere İstanbul Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü kurulmuştur (md.1). İlgili kanuna 1986 yılında; “Bu kanun diğer Büyükşehir Belediyelerinde de uygulanır” maddesi eklenmiştir.  Ayrıca 6360 sayılı On Dört İlde Büyükşehir Belediyesi ve Yirmi Yedi İlçe Kurulması İle Bazı Kanun Ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ile bu listeye on dört büyükşehir belediyesi daha eklenmiştir.

Bugün itibariyle bu model Adana, Adapazarı, Ankara, Antalya, Aydın, Balıkesir, Bursa, Denizli, Diyarbakır, Erzurum, Eskişehir, Gaziantep, Hatay, İçel (Mersin), İstanbul, İzmir, Kayseri, Kocaeli (İzmit), Konya, Malatya, Manisa, Kahramanmaraş, Mardin, Muğla, Ordu, Samsun, Tekirdağ, Trabzon, Şanlıurfa ve Van Büyükşehir Belediyelerinde o ilin ismini taşıyan Su ve Kanalizasyon İdareleri Genel Müdürlükleri olarak uygulanmaktadır.

Su ve Kanalizasyon İdareleri, Anayasa'da belirtilen mahalli müşterek ihtiyaçları karşılamak amacı doğrultusunda belediyelerce yerine getirilen kamu hizmetleri arasında yer alan su ve kanalizasyon hizmetlerini yürütmek üzere; büyükşehir belediyesine bağlı, müstakil bütçeli ve kamu tüzel kişiliğini haiz olarak kanunla kurulmuş kamu kuruluşlarıdır.  

Büyükşehir Belediyesi Su ve Kanalizasyon İdareleri Genel Müdürlükleri teşkilat şemalarından da anlaşılacağı üzere; ASKİ ve birçok Su ve Kanalizasyon İdaresinde Abone İşleri Dairesi Başkanlığı “abonelik hizmetleri” bağlamında görevlendirilirken, İSKİ’de Abone İşleri Dairesi Başkanlığı abonelik ile su ve kanal işletme hizmetleri birleştirilerek yürütülmekte olduğu görülmektedir. Abone İşleri Dairesi Başkanlıklarının ise isimlerde bazı farklılıklar olmakla beraber Abone İşleri, Sayaç Sökme ve Takma, Sayaç Okuma ve Kontrol, Tahakkuk ve Kaçak Su gibi Müdürlüklerden oluştuğu görülmektedir. Abone İşleri Dairesi Başkanlığı İdarelerin örgütlenme durumlarına göre Su ve Kanal İşletme Dairesi Başkanlığı, Mali Hizmetler Dairesi Başkanlığı, Bilgi İşlem Dairesi Başkanlığı ve Hukuk Müşavirliği ile doğrudan ilişkisi bulunmaktadır.

Diğer belediyelerin su ve kanalizasyon hizmetlerinde ise daha farklı ve daha basit örgütlenmeler görülmektedir. İl belediyelerinde su ve kanalizasyon hizmetleri Su ve Kanalizasyon Müdürlüğü, Su ve Kanalizasyon İşletme Müdürlüğü, Su Otobüs İşleri/ İşletme Müdürlüğü, gibi isimlerle kurulan Müdürlükler tarafından yürütülmektedir. Kanalizasyon şebekesi olmayan belediyelerde ise bu hizmetler Su İşleri Müdürlüğü tarafından yürütülmektedir. Bazı ilçe ve belde belediyelerinde de su şefliği, kanal şefliği, su bürosu, kanal bürosu gibi birimler ya da belediye Fen İşleri Birimi/Müdürlüğü altında diğer bayındırlık hizmetleri ile birlikte su ve kanal hizmetleri yürütülmektedir.  Ayrıca mahalli idarelerin kendi aralarında, Bakanlar Kurulu'nun izniyle kurdukları altyapı birlikleri de duruma göre su, kanal, arıtma gibi hizmetleri birlikler eliyle yürütmektedirler.

Belediyelerin su konusundaki görevlerine bakıldığında ise, 5393 sayılı Belediye Kanununa göre; mahalli müşterek nitelikte olmak şartıyla; su ve kanalizasyon gibi kentsel alt yapı hizmetlerini yapmak veya yaptırmak Belediyenin görev ve sorumlulukları arasında olup (md.14/a), müktesep haklar saklı kalmak üzere; içme, kullanma ve endüstri suyu sağlamak; atıksu ve yağmur suyunun uzaklaştırılmasını sağlamak; bunlar için gerekli tesisleri kurmak, kurdurmak, işletmek ve işlettirmek; kaynak sularını işletmek veya işlettirmek (md.15/e), Belediyenin yetkileri ve imtiyazları arasındadır.

5216 sayılı Büyükşehir Belediye Kanununa göre; sürdürülebilir kalkınma ilkesine uygun olarak su havzalarının korunmasını sağlamak (md.7/i), su ve kanalizasyon hizmetlerini yürütmek, bunun için gerekli baraj ve diğer tesisleri kurmak, kurdurmak ve işletmek; derelerin ıslahını yapmak; kaynak suyu veya arıtma sonunda üretilen suları pazarlamak (md.7/r) Büyükşehir belediyesinin görev, yetki ve sorumlulukları arasında olup, Büyükşehir belediyeleri bu görevlerden uygun gördüklerini belediye meclisi kararı ile ilçe ve ilk kademe belediyelerine devredebilir, birlikte yapabilirler (md.7/II).

2560 sayılı İstanbul Su Ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanuna göre; İstanbul Büyük Şehir Belediyesinin su ve kanalizasyon hizmetlerini yürütmek ve bu amaçla gereken her türlü tesisi kurmak, kurulu olanları devralmak ve bir elden işletmek üzere İstanbul Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü’nün kurulması (md.1) ve bu Kanun’un diğer büyükşehir belediyelerinde de uygulanması (ek md.5) hükme bağlanmıştır.

Büyükşehir Belediyeleri Su ve Kanalizasyon İdarelerinin görev ve yetkileri aşağıda sıralanmıştır:

İçme, kullanma ve endüstri suyu ihtiyaçlarının her türlü yeraltı ve yerüstü kaynaklarından sağlanması ve ihtiyaç sahiplerine dağıtılması için; kaynaklardan abonelere ulaşıncaya kadar her türlü tesisin etüt ve projesini yapmak veya yaptırmak, bu projelere göre tesisleri kurmak veya kurdurmak, kurulu olanları devralıp işletmek ve bunların bakım ve onarımını yapmak, yaptırmak ve gerekli yenilemelere girişmek (md.2/a).

Kullanılmış sular ile yağış sularının toplanması, yerleşim yerlerinden uzaklaştırılması ve zararsız bir biçimde boşaltma yerine ulaştırılması veya bu sulardan yeniden yararlanılması için abonelerden başlanarak bu suların toplanacakları veya bırakılacakları noktaya kadar her türlü tesisin etüt ve projesini yapmak veya yaptırmak; gerektiğinde bu projelere göre tesisleri kurmak ya da kurdurmak; kurulu olanları devralıp işletmek ve bunların bakım ve onarımını yapmak, yaptırmak ve gerekli yenilemelere girişmek (md.2/b).

Bölge içindeki su kaynaklarının, deniz, göl, akarsu kıyılarının ve yeraltı sularının kullanılmış sularla ve endüstri artıkları ile kirletilmesini, bu kaynaklarda suların kaybına veya azalmasına yol açacak tesis kurulmasını ve bu tür faaliyetlerde bulunulmasını önlemek, bu konuda her türlü teknik, idari ve hukuki tedbiri almak (md.2/c).

Su ve kanalizasyon hizmetleri konusunda hizmet alanı içindeki belediyelere verilen görevleri yürütmek ve bu konulardaki yetkileri kullanmak (md.2/d).

Ayrıca ilgili Kanunun 23 üncü maddesinde “Su satışı, kanalizasyon tesisi bulunan yerlerdeki kullanılmış suların uzaklaştırılması, septik çukurların boşaltılması giderleri için ayrı tarifeler yapılacağı, bu tarifelerin tespitinde, yönetim ve işletme giderleri ile, amortismanları doğrudan gider yazılan (aktifleştirilmeyen) yenileme, ıslah ve tevsi masrafları ve bir kar oranı esas alınacağı, tarifelerin tespiti ile tahsilatla ilgili usul ve esaslar bir yönetmelik ile belirleneceği” hükme bağlanmıştır.

5302 sayılı İl Özel İdaresi Kanununa göre mahalli müşterek nitelikte olmak şartıyla; su, kanalizasyona ilişkin hizmetleri belediye sınırları dışında yapmak il özel idaresinin görev ve yetkileri arasındadır (md.6/b).

Yukarıda sıralanan ana mevzuat dışında bazı kanun ve yönetmeliklerle belediyelere, suyun temini veya atık suyun bertarafı hakkında bazen aynı bazen de ayrı olarak bir kısım görevler de verilmiştir. Bu konuda bazı örnekler aşağıda sıralanmıştır:

1053 sayılı Belediye Teşkilatı Olan Yerleşim Yerlerinde İçme Kullanma ve Endüstri Suyu Temini Hakkında Kanuna göre; su kaynağını teşkil eden barajlar, isale hatları ve tasfiye tesislerinin Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü’nce, depo ve tevzi şebekelerinin ise belediyelerce yapılacağı (md.2),

831 sayılı Sular Hakkında Kanuna göre; şehir ve kasabalarla köylerde kamunun ihtiyacını sağlamaya yönelik suların temini ve idaresi belediye teşkilatı olan yerlerde belediyelere, olmayan yerlerde ise Köy Kanunu gereğince ihtiyar meclislerine ait olduğu (md.1), bir belde veya belde halkının ortak ihtiyacına mahsus suların kaynakları belediye sınırı dışında bulunsa bile su yollarının ve kaynaklarının bakımı, onarılması, temizlenmesi ve suyun sıhhat şartlarına uygun bir halde bulundurulmasının belediyelere ait olduğu (ek md.1),

1593 sayılı Hıfzıssıhha Kanunu’na göre; içilmek ve kullanılmak için getirilecek suların fennen içilmesine müsaade edilecek evsafta olmasının şart olduğu, olmadığı takdirde ise bunların fennen icap ettiği surette temizlenmesine ve evsafının ıslahına belediyelerin mecbur oldukları (md.236),

Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği’ne göre; Büyükşehirlere içme ve kullanma suyu temin edilen kıta içi yüzeysel su kaynakları havzalarındaki denetim faaliyetlerinden 2560 sayılı Kanun çerçevesinde Büyükşehir Belediyelerinin sorumlu oldukları (md.51),

Tehlikeli Maddelerin Su ve Çevresinde Neden Olduğu Kirliliğin Kontrolü Yönetmeliği’ne göre; Tehlikeli Maddelerin Su ve Çevresinde Neden Olduğu Kirliliğin Kontrolü Yönetmeliği ekinde yer alan tehlikeli maddelerin kanalizasyona deşarjında; 5216 ve 5393 sayılı Kanunlar kapsamında belediyelerce “Bağlantı Kalite Kontrol İzin Belgesi” düzenleneceği (md.10/a),

İçme Suyu Temin ve Dağıtım Sistemlerindeki Su Kayıplarının Kontrolü Yönetmeliğine göre;  su kayıp oranlarını, bu Yönetmeliğin yürürlük tarihinden itibaren, büyükşehir ve il belediyelerinde 5 yıl içerisinde en fazla %30, takip eden 4 yıl içerisinde ise en fazla %25 düzeyine; diğer belediyelerde 9 yıl içerisinde en fazla %30, takip eden 5 yıl içerisinde ise en fazla %25 düzeyine indirilmesi gerektiği (md.9/1), Yönetmelik ekindeki forma göre hazırlanan raporları, her yıl, takip eden yılın Şubat ayı sonuna kadar Bakanlığa yazılı olarak gönderileceği (md.10/1) ve yıllık raporlarını Bakanlığa sunulmasından itibaren bir yıl boyunca internet ortamında yayımlamak zorunda oldukları (md.10/3), hükme bağlanmıştır.

Belediyeler dışında su yönetimindeki yetkili kurum ve kuruluşların su konusundaki görevlerine bakıldığında,

Ülkemizde gerek doğrudan, gerekse dolaylı olarak su ve atıksu ile ilgili birçok (otuz iki) kamu kurum ve kuruluşu bulunmaktadır. Bu kurum ve kuruluşlar Bakanlıklar isim baş harflerine göre aşağıda sıralanmış, bakanlığa bağlı idareler ise o bakanlığın altına yazılmış, ancak bakanlığın teşkilat şemasındaki genel müdürlükler listeye alınmamıştır (Anonim, 2007; Alparslan vd., 2008; Gökdemir, 2008, Karadağ 2008 ve ilgili kurumların web siteleri).

Avrupa Birliği Bakanlığı

Çevre, enerji konularında kamu kurum ve kuruluşlarınca yürütülen Avrupa Birliği müktesebatına uyum çalışmalarının yönlendirilmesi, izlenmesi ve koordinasyonu ile üyelik sonrası çalışmaların koordinasyonunu yürütmek.

Belediyeler

İçme, kullanma ve endüstri suyu sağlamak; atıksu ve yağmur suyunun uzaklaştırılmasını sağlamak, bunlar için gerekli tesisleri kurmak, kurdurmak, işletmek ve işlettirmek; kaynak sularını işletmek veya işlettirmek.

Büyükşehir Belediyeleri Su ve Kanalizasyon İdareleri Genel Müdürlükleri

Büyükşehirlerin su ve kanalizasyon hizmetlerini yürütmek ve bu amaçla gereken her türlü tesisi kurmak, kurulu olanları devralmak ve bir elden işletmek, su kaynakları havzalarını denetlemek.

İl Özel İdareleri

Belediye sınırları dışında su ve kanalizasyon hizmetlerini yapmak veya yaptırmak, su kaynakları ve çevre kalitesinin korunmasını sağlamak, jeotermal kaynaklar ve doğal mineralli sular kaynağına ilişkin arama ruhsatı ile İşletme ruhsatı vermek ve denetlemek.

Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı

Organize sanayi bölgeleri ve endüstri bölgelerinin planlanmasına, kuruluşuna, yapılaşmasına ve işleyişine ilişkin mevzuatla verilen görevleri yapmak, organize sanayi bölgelerinin altyapı yatırımları ile sanayi sitelerinin altyapılarının tamamını ve üstyapı tesislerinin yüzde yetmişe kadar olan kısmını kredi ile desteklemek, destekleme şart ve niteliklerini belirlemek ve denetlemek, metroloji politikasını hazırlamak, metroloji alanında stratejiler geliştirmek ve uygulanmasını sağlamak, metroloji alanında muayene, belgelendirme ve doğrulamaya ilişkin düzenlemeleri yapmak, denetimleri yapmak veya yaptırmak.

Çevre ve Şehircilik Bakanlığı

Çevrenin korunması, iyileştirilmesi ile çevre kirliliğinin önlenmesine yönelik prensip ve politikalar tespit etmek, standart ve ölçütler geliştirmek, programlar hazırlamak; bu çerçevede eğitim, araştırma, projelendirme, eylem planları ve kirlilik haritalarını oluşturmak, bunların uygulama esaslarını tespit etmek ve izlemek, faaliyetleri sonucu alıcı ortamlara katı, sıvı ve gaz halde atık bırakarak kirlilik oluşturan veya oluşturması muhtemel her türlü tesis ve faaliyetin, çevresel etkilerini değerlendirmek; alıcı ortamlar ile ilgili ölçüm ve izleme çalışmalarını yapmak; bahse konu tesis ve faaliyetleri izlemek, izin vermek, denetlemek, Bakanlığın görev alanına giren konularda mahalli idarelerin idari ve teknik kapasitesinin geliştirilmesi için çalışmalarda bulunmak ve bunlara teknik destek sağlamak.

Devlet Meteoroloji İşleri Genel Müdürlüğü

Su kaynaklarının planlanması ve korunması ile ilgili yağış, nem, buharlaşma, kuraklık gibi pek çok verinin üretilmesi, değerlendirilmesi, saklanması ve temin edilmesi işlemlerini yürütmek.

Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü

Baraj yapmak, su kaynaklarını planlamak, yönetmek, geliştirmek ve işletmek, taşkınlardan korumak, sulu ziraatı yaygınlaştırmak, hidroelektrik enerji üretmek ve içme suyu temin etmek.

Dışişleri Bakanlığı

Türkiye Cumhuriyeti’nin çevre ve sınır aşan sular konularında izlenecek dış politikasının tespiti için hazırlık çalışmaları yapmak ve tekliflerde bulunmak, Hükümet tarafından tayin ve tespit edilen hedef ve esaslara göre dış politikayı uygulamak ve koordine etmek, uluslararası ve bölgesel örgütlerde savunmak.

Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakanlığı

Enerji ve tabii kaynaklarla ilgili hedef ve politikaların, ülkenin savunması, güvenliği ve refahı, milli ekonominin gelişmesi ve güçlenmesi doğrultusunda tespitine yardımcı olmak, enerji ve tabii kaynakların bu hedef ve politikalara uygun olarak araştırılmasını, geliştirilmesini, üretilmesini ve tüketilmesini sağlamak.

Elektrik İşleri Etüt İdaresi Genel Müdürlüğü

Su kaynaklarından elektrik enerjisi üretimine elverişli olanları saptamak ve bunlarla ilgili hidrolojik, jeoteknik araştırma ve etüt ile baraj ve hidroelektrik santrallerin master plan, etüt, proje ve mühendislik hizmetlerini yürütmek.

Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu

Hidroelektrik santrallerinin kurulması aşamamasında santrallere lisans izni vermek ve denetlemek.

Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı

Toprak ve su kaynaklarının geliştirilmesi ve rasyonel kullanımı amacıyla araştırmalar yapmak, denizlerde ve iç sularda su ürünlerine ilişkin bilimsel araştırmalar yapmak ve yapılmasını desteklemek, tarımsal sulamada verimliliği arttırmak, uygun sulama tekniklerinin kullanılmasını sağlamak, uygun sulama tesislerini yaptırmak, küresel iklim değişiklikleri, tarımsal çevre, kuraklık, çölleşme, diğer tarımsal afetler ve tarım sigortası ile ilgili hizmetleri yürütmek, su ürünleri üretiminin geliştirilmesini, gıda üretimi, güvenliği ve güvenirliği sağlamak.

Güneydoğu Anadolu Projesi Bölge Kalkınma İdaresi Başkanlığı

Güneydoğu Anadolu Projesi kapsamına giren yörelerin altyapı hizmetlerini yapmak veya yaptırmak, kurum ve kuruluşlar arasındaki koordinasyonu sağlamak.

Hazine Müsteşarlığı

Su ile ilgili büyük tutarlı yatırımlar için temin edilen dış finansman imkânlarını veya hibeleri kullandırmak, bu finansman imkanlarına Hazine garantisi vermek, Hazine garantisiz yurtdışı finansmanlarına izin vermek, su ürünleri yetiştiriciliği ile jeotermal enerji gibi alanlarda yatırım teşvik belgesi vermek suretiyle teşvik unsurlarından yararlandırmak.

İçişleri Bakanlığı

Mahalli en büyük mülki amirleri illerde Devletin ve Hükümetin temsilcisi, ayrı ayrı her bakanın mümessili, bunların idari ve siyasi yürütme vasıtası olarak ve yerel yönetimler üzerindeki vesayet yetkisi gereğince de yüklenen genel sorumlulukları yerine getirmek ve yaptırıma yönelik cezaları onaylamak.

İller Bankası Anonim Şirketi

İl özel idareleri, belediyeler ve bağlı kuruluşları ile münhasıran bunların üye oldukları mahalli idare birliklerinin finansman ihtiyacını karşılamak, bu idarelerin sınırları içinde yaşayan halkın mahalli müşterek hizmetlerine ilişkin projeler geliştirmek, bu idarelere danışmanlık hizmeti vermek ve teknik mahiyetteki kentsel projeler ile alt ve üstyapı işlerinin yapılmasına yardımcı olmak ve her türlü kalkınma ve yatırım bankacılığı işlevlerini yerine getirmek.

Kalkınma Bakanlığı

Ülkenin doğal, beşeri ve iktisadi her türlü kaynak ve imkânlarını tespit ederek takip edilecek iktisadi, sosyal ve kültürel politika ve hedeflerin belirlenmesinde Hükümete müşavirlik yapmak, Hükümetçe belirlenen amaçlar doğrultusunda makro ekonomik, sektörel ve bölgesel gelişme alanlarında, ulusal ve yerel düzeyde analiz ve çalışmalar yaparak kalkınma planı, orta vadeli program, yıllık programlar, stratejiler ve eylem planları hazırlamak, kalkınma planlarının ve yıllık programların başarı ile uygulanabilmesi için ilgili kurum ve kuruluşların ve mahalli idarelerin kuruluş ve işleyişlerinin iyileştirilmesi konusunda görüş ve tekliflerde bulunmak; kurumsal kapasiteyi her yönüyle geliştirme amacıyla gerekli her türlü tedbiri almak; kurumsal stratejik yönetim ve planlama konularında merkezi uyumlaştırma ve yönlendirme fonksiyonunu yerine getirmek, kalkınma planlarının ve yıllık programların uygulanmasını izlemek ve koordine etmek, değerlendirmek ve gerektiğinde kalkınma planlarında ve yıllık programlarda usulüne uygun değişiklikler yapmak, kalkınma ajanslarının koordinasyonunu sağlamak ve bunlarla ilgili iş ve işlemleri yürütmek.

Kalkınma Ajansı

Kamu kesimi, özel kesim ve sivil toplum kuruluşları arasındaki işbirliğini geliştirmek, kaynakların yerinde ve etkin kullanımı sağlamak ve yerel potansiyeli harekete geçirmek suretiyle, ulusal kalkınma planı ve programlarda öngörülen ilke ve politikalarla uyumlu olarak bölgesel gelişmeyi hızlandırmak, sürdürülebilirliğini sağlamak, bölgeler arası ve bölge içi gelişmişlik farklarını azaltmak amacına yönelik faaliyetleri yürütmek.

Kültür ve Turizm Bakanlığı

Kültür ve turizm koruma ve gelişme bölgeleri ile turizm merkezlerinin su ve kanalizasyon altyapı yatırımlarını yönlendirmek, koordine etmek.

Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü

Jeotermal ve yeraltı su kaynaklarının araştırılması çalışmalarını yürütmek.

Maliye Bakanlığı

Hazineye ait taşınmazlar ile Devletin hüküm ve tasarrufu altındaki yerlerden çıkan kaynak suları ile umuma ait suların belediyelere tahsisini yapmak.

Meslek Örgütleri ile Sivil Toplum Kuruluşları

Tüketici hakları ile su kaynaklarının korunması ve geliştirilmesine yönelik kamuoyu oluşturma, baskı gücünü kullanma ve uygulama projeleri kapsamında kamu kurumları ile halk arasında uzmanlık alanları kapsamında işlevsel rol üstlenmek.

Orman ve Su İşleri Bakanlığı

Su kaynaklarının korunmasına ve sürdürülebilir bir şekilde kullanılmasına dair politikalar oluşturmak, ulusal su yönetimini koordine etmek, meteorolojik olayların izlenmesi ve bunlarla ilgili gerekli tedbirlerin alınmasına yönelik politika ve stratejiler belirlemek.

Organize Sanayi Bölgesi Yönetimi

Organize sanayi bölgelerinin ihtiyacı olan su, kanalizasyon tesislerini kurmak ve işletmek, kamu ve özel kuruluşlardan satın alarak dağıtım ve satışını yapmak ile atıkların ortak arıtma tesisinin kabul edebileceği standartlara düşürülmesi amacıyla münferiden ön arıtma tesislerini yapmak.

Sağlık Bakanlığı

Toplum sağlığını korumak amacıyla kamu idarelerinin dağıtımı yaptığı, özel sektörün ise sattığı suların içme suyu kalitesinde olup olmadığı ve zorunlu olan kalite standartlarına uyup uymadığını sürekli olarak izlemek ve kontrolünü yapmak.

Su Yönetimi Koordinasyon Kurulu

Su kaynaklarının bütüncül havza yönetimi anlayışı çerçevesinde korunması için gereken tedbirleri belirlemek, etkili bir su yönetimi için sektörler arası koordinasyonu, işbirliğini ve su yatırımlarının hızlandırılmasını sağlamak, ulusal ve uluslararası belgelerde yer alan hedeflerin gerçekleştirilmesi için strateji, plan ve politika geliştirmek, havza planlarında kamu kurum ve kuruluşlarınca yerine getirilmesi gereken hususların uygulanmasını değerlendirmek, üst düzeyde koordinasyonu ve işbirliğini sağlamak.

Türkiye İstatistik Kurumu Başkanlığı

Su ve çevre verileri dahil, çeşitli veri ve bilgileri toplamak, işlemek ve analiz etmek.

Türk Standartları Enstitüsü

Su kaynakları kalite standartları, içme ve kullanma suyu standartları, su analiz yöntemleri standartları, su dağıtım sistemleri ile yağmur suyu ve atıksu toplama sistemleri standartları ve atık sulardaki kirletici sınır değerlerine ilişkin standartları oluşturmak

Türkiye Su Enstitüsü

Su ile ilgili, geleceğe yönelik yapılacak çalışmaların yönlendirilmesi, takip edilmesi, ülkemizin kısa ve uzun dönemli su yönetimi stratejisinin geliştirilmesi, su yönetimi ile ilgili görev yapmakta olan kurum ve kuruluşlar arasında eşgüdüm sağlanmasına yönelik bilgi üretmek, ulusal ve uluslararası kuruluşların çalışma, bilgi üretimi ve istatistik faaliyetleri ile diğer dış gelişmeleri takip etmek, ulusal ve uluslararası su sektöründe temayüz etmiş kurum ve kişiler ile gerektiğinde projelerde beraber çalışmak, su politikaları geliştirmek amacıyla bilimsel araştırmalar yapmak ve bunların yapılmasını desteklemek, forum, konferans, toplantı, seminer, sempozyum ve benzeri faaliyetlere katkıda bulunmak, su hukukuna ilişkin çalışmalar yapmak.

Ulaştırma, Denizcilik Ve Haberleşme Bakanlığı

Denizcilik iş ve hizmetleriyle ilgili altyapı, şebeke, sistem ve hizmetleri ticari, ekonomik ve sosyal ihtiyaçlara, teknik gelişmelere uygun olarak planlamak, kurmak, kurdurmak, işletmek, işlettirmek ve geliştirmek,  ulaştırma ve denizcilik hizmetlerinin ekonomik, seri, elverişli, güvenli, kaliteli, çevreye kötü etkisi en az ve kamu yararını gözetecek tarzda serbest, adil ve sürdürülebilir bir rekabet ortamında sunulmasını sağlamak, denizleri, gölleri, nehirleri birbirine bağlayarak suyolu işlevi görecek kanal ve benzeri altyapı projelerini yapım ve işletim modelleri de geliştirerek planlamak, bu altyapılarla ilgili proje ve şartnameleri hazırlamak, hazırlatmak, incelemek, incelettirmek ve onaylamak, yapmak veya yaptırmak; yapımı tamamlananları ilgili kuruluşlara devretmek ve işletme esaslarını belirlemek.

Üniversiteler

Üniversitelerin Su ürünleri Araştırma ve Uygulama Merkezleri, Deniz Su Bilimleri Uygulama ve Araştırma Merkezleri, Çevre Mühendisliği, Ziraat Mühendisliği, Orman Mühendisliği, Meteoroloji Mühendisliği, Jeoloji Mühendisliği, Hidrojeoloji Mühendisliği, Uluslararası İlişkiler vb. bölümlerinde su ile ilgili bilimsel çalışmaları yürütmek.

Bakıldığında su konusunda hemen hemen her kurumun bir görevi olduğu görülmektedir. Kurumlarca suyun kalitesinin doğrudan ya da dolaylı olarak tüketici sağlığını etkilemediğinin kontrol edilmesi gerekir

Belediyeler içme suyunu kimler tarafından denetlenir denildiğinde, tüketime sunulan içme-kullanma sularının kalitesine ilişkin kontroller Sağlık Bakanlığınca düzenli olarak yapılmaktadır.